خرید دستگاه دست دوم

اپدیت مقاله خرید دستگاه دست دوم

فرصت‌ها همیشه نو نیستند! در دنیایی که هزینه تجهیزات نو سر به فلک می‌کشد، خرید دستگاه دست دوم به یکی از هوشمندانه‌ترین راهکارهای اقتصادی برای کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ تبدیل شده است. برخلاف تصور رایج، دستگاه‌های کارکرده لزوماً فرسوده یا بی‌کیفیت نیستند. بسیاری از آن‌ها از نظر فنی سالم، از نظر قیمت به‌صرفه، و از نظر بازدهی، رقابتی با نمونه‌های نو هستند. البته به شرطی که خرید با آگاهی، بررسی دقیق و رعایت اصول فنی و حقوقی انجام شود.

در این مقاله، شما یاد می‌گیرید چگونه با چشمی تیزبین و ذهنی محاسبه‌گر، یک دستگاه کارکرده را از بین صدها گزینه تشخیص داده، قیمت‌گذاری درستی داشته باشید و فریب ظاهر تمیز یا قیمت پایین را نخورید. اگر قصد راه‌اندازی یک کارگاه یا ارتقای تجهیزات خط تولید خود را دارید، این راهنما دقیقاً برای شماست. تا پایان همراه باشید؛ تصمیم‌های هوشمندانه از اطلاعات دقیق شروع می‌شوند.

چرا خرید دستگاه دست دوم یک انتخاب هوشمندانه است؟

خرید دستگاه دست دوم دیگر انتخابی صرفاً از سر اجبار مالی نیست، بلکه به‌عنوان یک استراتژی اقتصادی برای راه اندازی خط تولیـد فیلتـر هـوا یا هر نوع تولید صنعتی دیگر، به‌وضوح اثربخشی خود را نشان داده است. در بسیاری از کشورها مانند آلمان و ایتالیا، بیش از ۴۰٪ تجهیزات صنعتی فروخته‌شده، کارکرده‌اند. دلیل آن هم مشخص است: بازدهی بالا با قیمت کمتر.

مزایای کلیدی خرید دستگاه کارکرده:

• کاهش هزینه اولیه تا ۶۰٪ نسبت به مدل نو
• راه‌اندازی سریع‌تر با حذف زمان تولید و حمل
• تنوع مدل‌ها و برندهای در دسترس
• مناسب برای تست بازار یا توسعه کسب‌وکار جدید

اما اشتباهات رایج خریداران نیز کم نیستند. به‌عنوان مثال:

• اعتماد صرف به ظاهر دستگاه
• نادیده‌گرفتن مستندات و سابقه فنی
• خرید بدون تست عملی و مشاوره فنی

در واقع، کسی که با آگاهی سراغ دستگاه‌های دست دوم می‌رود، می‌تواند چند سال جلوتر از رقیب خود قرار بگیرد. کافی است قبل از خرید، مثل یک کارآفرین باتجربه فکر کنید.

چک‌لیست بررسی فنی دستگاه‌های دست دوم

یکی از دلایل ضرر در خرید دستگاه دست دوم، بررسی ناکامل فنی است. داشتن چک‌لیست حرفه‌ای، مثل چک‌اپ کامل قبل از جراحی است؛ همه‌چیز باید روشن و دقیق باشد. این موضوع مخصوصاً وقتی اهمیت دارد که قصد دارید از این دستگاه در یک تولید مداوم، مثل خط درآمد ماهیانه تولید فیلتر هوا، استفاده کنید. بر اساس گزارش‌های صنعتی در SME Toolkit و McKinsey، مهم‌ترین اجزای قابل بررسی:

1. موتور و گیربکس: لرزش، صدا، روغن‌ریزی
2. تابلو برق و کنترلر: قطعات تعویضی، مدارهای سوخته
3. بدنه: ترک، زنگ‌زدگی، جوش‌های غیراصولی
4. نرم‌افزار: نسخه آپدیت، لایسنس قانونی
5. مصرفی‌ها: فیلترها، تسمه، واشرها

حتماً جدول نمایش داده‌شده را بررسی کنید. این جدول چک‌لیستی علمی از بخش‌های کلیدی دستگاه به همراه نکاتی است که باید حتماً کنترل شوند. این بررسی‌ها به شما کمک می‌کند دستگاهی بخرید که واقعاً بازدهی تولیدی داشته باشد، نه فقط قیمت پایین.

سند مالکیت، ضمانت‌نامه، شماره سریال

در بسیاری از خریدهای صنعتی، دستگاه از نظر فنی عالی است اما از نظر حقوقی یک «بمب ساعتی» محسوب می‌شود. اگر شما در حال بررسی هزینه راه اندازی کارگاه تولید فیلتر هوا هستید، و قرار است بخشی از تجهیزات را به‌صورت کارکرده تأمین کنید، حتماً باید مدارک دستگاه را با دقت بررسی کنید. مدارک ضروری:

1. سند مالکیت: اثبات حق فروشنده برای انتقال مالکیت
2. شماره سریال اصلی: تطبیق با بدنه، موتور و نرم‌افزار
3. تأیید اصالت از سازنده: در صورت امکان از شرکت تولیدکننده استعلام بگیرید
4. سوابق تعمیرات: هرچه دقیق‌تر، بهتر
5. قرارداد فروش: ذکر دقیق مشخصات، قیمت و شرایط فسخ یا گارانتی

بسیاری از دستگاه‌ها، مخصوصاً وارداتی‌ها، فاقد اسناد درست هستند و ممکن است در گمرک یا هنگام فروش مجدد، شما را با مشکل جدی مواجه کنند. یک خرید هوشمند، فقط خرید فنی نیست؛ خرید حقوقی هم هست.

قیمت‌گذاری عادلانه دستگاه کارکرده

تعیین قیمت منصفانه برای خرید دستگاه دست دوم یک هنر است که نیاز به تحلیل، تجربه و داده دارد. اگر دستگاهی مثل دستگاه تولید فیلتر هوا می‌خواهید بخرید، باید ابتدا ارزش واقعی آن را در بازار داخلی و خارجی بسنجید. قیمت فقط وابسته به ظاهر یا سال تولید نیست.

فاکتورهای تأثیرگذار بر قیمت:

شاخص	توضیح
عمر مفید باقی‌مانده	چند درصد از طول عمر واقعی دستگاه باقی مانده است؟
ساعات کارکرد	دستگاه ۵ ساله با ۲ ساعت کار در روز، تفاوت زیادی با ۸ ساعت در روز دارد
قیمت نو	نسبت قیمت دست دوم به قیمت نو، نباید بیش از ۶۰٪ باشد مگر موارد خاص
هزینه تعمیرات احتمالی	قطعات کمیاب یا گران می‌توانند قیمت فعلی را زیر سؤال ببرند
شرایط نگهداری	سرویس‌های منظم، روغن‌کاری، تعمیرات ثبت‌شده

برای قیمت‌گذاری دقیق، گاهی لازم است از نرم‌افزارهای قیمت‌سنجی تجهیزات صنعتی یا گزارش‌های بین‌المللی کمک بگیرید. همچنین، مشورت با کارشناس فنی بی‌طرف ضروری است.

خرید از ایران یا واردات دستگاه دست دوم؟ 

این سؤال برای بسیاری از صاحبان کسب‌وکار حیاتی است: آیا دستگاه را از داخل بخریم یا از خارج وارد کنیم؟ پاسخ به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. برای مثال، اگر قصد خرید دستگاه دست دوم در حوزه‌هایی مثل CNC، بسته‌بندی یا تولید دارید، شناخت بازار جهانی به شما کمک می‌کند تصمیم بهینه بگیرید.

مزایای خرید از داخل ایران:

• دسترسی سریع
• بدون مشکل گمرک
• امکان تست حضوری
• خدمات پس از فروش داخلی

مزایای واردات از بازارهای بین‌المللی (مثلاً آلمان یا چین):

• تنوع گسترده مدل‌ها
• قیمت پایین‌تر در برخی موارد
• سابقه عملکرد ثبت‌شده در سایت‌های معتبر

نکته مهم: بازارهایی مثل Kitmondo, Exapro, Surplex پلتفرم‌هایی مطمئن برای خرید دستگاه دست دوم با مستندات و تست فنی هستند.

پیشنهاد ما؟ اگر تخصص و تیم فنی دارید، واردات می‌تواند گزینه مناسبی باشد. اما برای راه‌اندازی سریع و امن، خرید داخلی با بررسی کامل همیشه انتخاب امن‌تری است.

نکات حیاتی قبل از روشن کردن دستگاه

روشن‌کردن یک دستگاه دست دوم بدون بررسی دقیق ایمنی، همان‌قدر خطرناک است که رانندگی با خودرویی باشد که نمی‌دانید ترمزش سالم است یا نه! چه برای استفاده صنعتی و چه خانگی، رعایت نکات ایمنی قبل از راه‌اندازی دستگاه، حیاتی است. مهم‌ترین موارد بررسی ایمنی پیش از روشن کردن دستگاه:

1. چک کردن سیم‌کشی و اتصالات برقی: هیچ‌گونه پارگی، ذوب‌شدگی یا اتصال ناقص نباید وجود داشته باشد.
2. دکمه توقف اضطراری: حتماً از عملکرد آن مطمئن شوید.
3. ارثی بودن ارت دستگاه: باید به سیستم ارت متصل باشد تا در برابر نشت برق ایمن شود.
4. ولتاژ دستگاه: با برق محیط تطابق داشته باشد (تک‌فاز یا سه‌فاز).
5. استانداردهای بین‌المللی مثل CE و ISO: در تجهیزات وارداتی، تأییدیه CE الزام قانونی است.

طبق توصیه OSHA آمریکا، حتی دستگاه‌های کوچک هم باید از نظر نشت برق، اتصال ارت، مقاومت سیم‌ها و قطع‌کننده‌های ایمنی بررسی شوند. روشن‌کردن دستگاه بدون بررسی این موارد، می‌تواند هم جان افراد را تهدید کند و هم به کل سیستم برق‌کشی خسارت وارد کند.

نقش کارشناسی فنی در خرید دستگاه دست دوم

ممکن است وسوسه شوید که برای کاهش هزینه‌ها، مشاور فنی نگیرید. اما این تصمیم می‌تواند هزینه نهایی شما را چند برابر کند. در خرید دستگاه دست دوم، کارشناسی فنی دقیق، مثل گزارش کارشناس خودرو برای یک ماشین کارکرده است؛ بدون آن، نمی‌توان تصمیم درستی گرفت. دلایل نیاز به کارشناس فنی مستقل:

• بررسی موتور، گیربکس، بردهای الکترونیکی
• تست ارتعاش، صدا، راندمان و مصرف برق
• تشخیص قطعات تعویضی یا غیراورجینال
• تحلیل عمر مفید باقی‌مانده
• بررسی نرم‌افزار داخلی و کالیبراسیون

کارشناسان مستقل معمولاً از تجهیزات تست مخصوص استفاده می‌کنند (مثل ترمومتر لیزری، آنالایزر ارتعاش یا اسیلوسکوپ)، که خریدار عادی به آن‌ها دسترسی ندارد. اگر برای کارگاه یا کارخانه، حتی در مقیاس کوچک، دستگاه دست دوم می‌خرید، مشاوره فنی نباید گزینه باشد؛ بلکه یک الزام است. بسیاری از تولیدکنندگان موفق، تجربه‌های تلخی از خریدهای بدون مشاوره دارند.

دستگاه دست دوم صنعتی یا خانگی؟

در انتخاب و خرید دستگاه دست دوم، ابتدا باید مشخص کنید دستگاه برای محیط صنعتی می‌خواهید یا مصارف خانگی. این تمایز نه‌تنها بر قیمت، بلکه بر دوام، حجم کار، خدمات پس از فروش و حتی ایمنی تأثیر مستقیم دارد.

تفاوت‌های کلیدی بین دستگاه صنعتی و خانگی:

ویژگی	صنعتی	خانگی
میزان کارکرد روزانه	بالا و مداوم	کم و غیرمداوم
دوام و قطعات	سنگین و مقاوم	سبک‌تر
نگهداری و سرویس	نیازمند دوره‌ای و تخصصی	ساده‌تر
توان مصرفی	برق سه‌فاز یا فشار بالا	برق تک‌فاز یا کم‌مصرف
فضای نصب	بزرگ و تخصصی	جمع‌ و جور
قیمت در بازار دست دوم	بالاتر	پایین‌تر

اگر برای کسب‌وکار در حال رشد برنامه دارید، دستگاه صنعتی ولو دست دوم، انتخاب بهتری است. اما اگر صرفاً برای فعالیت خانگی یا کار سبک می‌خواهید، خرید دستگاه دست دوم خانگی می‌تواند بسیار به‌صرفه باشد، مشروط بر بررسی دقیق فنی.

چطور عملکرد واقعی دستگاه را ارزیابی کنیم؟

ظاهر دستگاه همیشه حقیقت را نمی‌گوید. برای سنجش کیفیت واقعی یک دستگاه دست دوم، تست عملی یکی از مهم‌ترین مراحل است. این تست باید با شرایط واقعی کاری انجام شود؛ یعنی دقیقاً همان‌طور که قرار است در کارگاه یا کارخانه کار کند. نکات کلیدی در تست عملی:

1. راه‌اندازی با بار واقعی: اگر دستگاه بسته‌بندی است، با ماده واقعی تست شود؛ اگر تولیدی است، چند چرخه کامل اجرا شود.
2. نظارت بر لرزش و صدا: لرزش غیرطبیعی نشانه استهلاک بالا یا خرابی بلبرینگ‌هاست.
3. دمای قطعات: با ترمومتر، دمای موتور، گیربکس یا بردها اندازه‌گیری شود.
4. زمان واکنش: دکمه‌ها، پنل و نمایشگر باید بی‌درنگ پاسخ دهند.
5. مصرف برق: در صورت امکان با آمپرمتر صنعتی اندازه‌گیری شود.

یک فروشنده حرفه‌ای اجازه تست کامل دستگاه را می‌دهد. اگر از این مرحله طفره رفت، باید با احتیاط عمل کرد. همچنین، حضور کارشناس فنی در هنگام تست، از بروز خطا یا سوءبرداشت جلوگیری می‌کند.

خرید از مزایده، فروشگاه آنلاین یا شخص ثالث؟

وقتی تصمیم به خرید دستگاه دست دوم می‌گیرید، یکی از اولین سؤالات این است: «از کجا بخرم؟» بازار سه مسیر عمده دارد: مزایده‌ها، فروشگاه‌های آنلاین، یا خرید مستقیم از فرد یا شرکت دیگر. هرکدام مزایا و چالش‌های خود را دارند.

۱. مزایده‌ها:

• قیمت کمتر از بازار
• معمولاً تجهیزات شرکتی و حرفه‌ای
• نیاز به شناخت قوانین شرکت در مزایده
• ریسک بالا به‌دلیل عدم تست حضوری

۲. فروشگاه‌های آنلاین (مثل دیوار، باما، ماشین‌آلات24):

• تنوع زیاد
• امکان مقایسه قیمت‌ها
• احتمال تقلب یا درج مشخصات نادرست
• خرید بدون تضمین فنی

۳. شخص ثالث (فروش مستقیم):

• امکان مذاکره قیمت
• امکان تست حضوری
• گاهی بدون مدرک یا قرارداد رسمی
• کیفیت وابسته به اعتبار فروشنده

در نهایت، اگر تجربه کافی ندارید، خرید از فروشگاه یا شرکت معتبر بهتر از شرکت در مزایده یا خرید مستقیم از فرد است. اما اگر خریدار حرفه‌ای و آشنا به بازار باشید، مزایده‌ها گاهی بهترین فرصت‌ها را فراهم می‌کنند.

گارانتی دستگاه دست دوم؛ واقعیت یا تبلیغات؟

وقتی حرف از خرید دستگاه دست دوم می‌شود، واژه “گارانتی” مثل یک برگ برنده در تبلیغات فروش ظاهر می‌شود. اما آیا واقعاً گارانتی دستگاه‌های کارکرده قابل اتکا هستند؟ پاسخ این است: بستگی دارد.

انواع گارانتی که در بازار دستگاه‌های کارکرده دیده می‌شود:

• گارانتی فروشنده: معمولاً ۱ تا ۶ ماه، بدون تعهد رسمی
• ضمانت‌نامه کتبی: در صورتی معتبر است که در قرارداد فروش درج شود
• گارانتی رسمی شرکتی: نادر، اما در برخی فروشگاه‌های صنعتی معتبر وجود دارد
• گارانتی بعد از سرویس یا تعمیر: گاهی پس از سرویس کامل دستگاه، تعمیرکار معتبر ضمانت عملکرد می‌دهد

برای اطمینان از صحت گارانتی:

• حتماً متن ضمانت‌نامه را بخوانید
• بندهای مربوط به شرایط باطل شدن گارانتی را بررسی کنید
• مطمئن شوید فروشنده توان و اعتبار اجرای تعهد را دارد

اگر دستگاه را از یک شرکت حرفه‌ای می‌خرید، ممکن است گارانتی واقعی هم دریافت کنید. اما اگر فروشنده شخصی است، گارانتی بیشتر جنبه روانی و تبلیغاتی دارد تا حقوقی.

هزینه‌های جانبی دستگاه دست دوم

یکی از دام‌های رایج در خرید دستگاه دست دوم، تمرکز صرف روی قیمت خود دستگاه است. در حالی‌ که هزینه‌های جانبی می‌توانند کل پروژه را از سوددهی خارج کنند. شناخت این هزینه‌ها پیش از خرید، بخشی از تصمیم‌گیری هوشمندانه است. مهم‌ترین هزینه‌های جانبی عبارت‌اند از:

1. حمل و نقل: مخصوصاً برای دستگاه‌های صنعتی سنگین، ممکن است به جرثقیل، وانت مسقف یا باربری بین‌شهری نیاز داشته باشید.
2. نصب و راه‌اندازی: بعضی از دستگاه‌ها نیاز به تکنسین تخصصی برای تنظیم اولیه دارند.
3. زیرساخت برق یا فونداسیون: ممکن است نیاز به ارت، کابل‌کشی سه‌فاز یا ساخت سکوی نصب باشد.
4. قطعات مصرفی اولیه: فیلتر، تسمه، روغن یا کالیبراسیون نرم‌افزار
5. خدمات پس از فروش: اگر فروشنده خدمات ندارد، باید هزینه‌های احتمالی تعمیرات را هم در نظر بگیرید.

برای پیش‌بینی دقیق، بودجه جانبی معادل ۲۰٪ قیمت دستگاه در نظر بگیرید؛ در پروژه‌های صنعتی حتی تا ۳۰٪ نیز طبیعی است. عدم برآورد این هزینه‌ها، باعث می‌شود خرید دستگاه دست دوم، از انتخابی مقرون‌به‌صرفه به یک چالش مالی تبدیل شود.

فهرست ۵ مرجع بین‌المللی معتبر برای خرید دستگاه‌های دست دوم

اگر قصد خرید دستگاه دست دوم از خارج کشور را دارید، باید از پلتفرم‌هایی استفاده کنید که معتبر، تخصصی و دارای پشتیبانی فنی باشند. برخی وب‌سایت‌های بین‌المللی، سال‌هاست در این حوزه فعالیت دارند و دستگاه‌هایی با گزارش کامل فنی، امکان تست و حتی حمل بین‌المللی ارائه می‌کنند.

۵ مرجع قابل اعتماد جهانی برای خرید دستگاه‌های کارکرده:

۱. Exapro

• تجهیزات صنعتی از اروپا
• امکان گفت‌وگو مستقیم با فروشنده
• دسته‌بندی دقیق بر اساس نوع ماشین‌آلات

۲. Kitmondo

• پوشش تجهیزات الکترونیک، چاپ، بسته‌بندی
• تخمین قیمت براساس دیتابیس قبلی

۳. Machineseeker

• پلتفرم بزرگ اروپایی با بیش از ۲۰۰هزار آگهی
• امکان بازدید حضوری

۴. Surplex

• مزایده‌های شفاف، گارانتی محدود
• دستگاه‌هایی از برندهای معتبر آلمانی

۵. EquipNet

• مناسب برای صنایع دارویی و پزشکی
• اطلاعات دقیق و مستند از سابقه کارکرد دستگاه

خرید از این مراجع با کمک مترجم، مشاور صادرات و خدمات گمرکی مطمئن، می‌تواند گزینه‌ای کم‌ریسک‌تر از خریدهای داخلی بدون قرارداد باشد.

اشتباهات رایج در خرید دستگاه کارکرده و راهکارهای علمی برای اجتناب از آن‌ها

هر کسی که دست‌کم یک بار خرید دستگاه دست دوم را تجربه کرده باشد، احتمالاً با یکی از اشتباه‌های زیر روبه‌رو شده است. شناخت این اشتباهات و پرهیز از آن‌ها، تفاوت یک خرید حرفه‌ای و یک ضرر طولانی‌مدت را رقم می‌زند.

۱. اشتباهات رایج:

• اعتماد به ظاهر سالم دستگاه
• نپرسیدن درباره علت فروش
• نداشتن قرارداد رسمی یا مستندات فنی
• چشم‌پوشی از تست عملی
• انتخاب فروشنده صرفاً براساس قیمت
• نادیده گرفتن هزینه‌های جانبی و نصب

۲. راهکارهای علمی و کاربردی برای اجتناب از اشتباه:

• استفاده از چک‌لیست ارزیابی فنی پیش از خرید
• مشورت با تکنسین متخصص حوزه همان دستگاه
• مقایسه قیمت دستگاه نو، برای برآورد عادلانه بودن قیمت
• بررسی سوابق سرویس، تعمیر یا تعویض قطعات
• مطالعه گزارش‌های صنعتی درباره برند و مدل دستگاه

هرچقدر هم حرفه‌ای باشید، اگر فرآیند خرید را سیستماتیک نکنید، احتمال خطا بالا می‌رود. خرید موفق، نتیجه یک فرایند حرفه‌ای است؛ نه اعتماد احساسی یا صرفاً وسوسه قیمت پایین.

سخن پایانی: انتخاب دستگاه دست دوم، یک تصمیم اقتصادی یا یک دام پنهان؟

انتخاب درست، تفاوت بین سود و ضرر را رقم می‌زند. اگر تا اینجای مقاله همراه ما بوده‌اید، احتمالاً متوجه شده‌اید که خرید دستگاه دست دوم نه‌تنها یک انتخاب اقتصادی است، بلکه در بسیاری از موارد می‌تواند برگ برنده شما در رقابت با دیگران باشد. اما این انتخاب زمانی هوشمندانه است که با چک‌لیست فنی، ارزیابی دقیق، آگاهی از وضعیت حقوقی دستگاه و شناخت بازار همراه شود.

برخلاف تصور، دستگاه‌های دست دوم صرفاً برای کسب‌وکارهای کوچک نیستند؛ بسیاری از خطوط تولید حرفه‌ای در جهان با تجهیزات کارکرده اما استاندارد، فعالیت می‌کنند. مهم این است که شما خریدار محتاط، تحلیل‌گر و دقیق باشید. در نهایت، خرید دستگاه دست دوم می‌تواند باعث کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری، افزایش بازدهی و دسترسی سریع‌تر به بازار شود؛ یا برعکس، اگر بی‌برنامه عمل کنید، به ضرری طولانی‌مدت تبدیل شود.

سوالات متداول

1. آیا خرید دستگاه دست دوم صرفاً برای کارگاه‌های کوچک مناسب است؟

خیر. بسیاری از کارخانه‌های بزرگ دنیا نیز برای گسترش خطوط تولید، از دستگاه‌های کارکرده باکیفیت استفاده می‌کنند.

2. چطور بفهمم دستگاهی که می‌خرم اورجینال است؟

از طریق بررسی شماره سریال، استعلام از تولیدکننده، و مقایسه مشخصات با وب‌سایت رسمی.

3. دستگاه دست دوم گارانتی دارد؟

برخی فروشندگان یا شرکت‌های معتبر گارانتی محدود ارائه می‌دهند، اما باید شرایط گارانتی دقیق بررسی شود.

4. آیا تست عملی دستگاه ضروری است؟

بله، تست عملی مهم‌ترین مرحله تشخیص کیفیت واقعی دستگاه است و نباید حذف شود.

5. دستگاه دست دوم را از کجا بخرم که مطمئن باشد؟

از شرکت‌های دارای سابقه و قرارداد رسمی، یا پلتفرم‌های بین‌المللی معتبر مانند Exapro یا Kitmondo.

6. هزینه‌های جانبی مثل نصب و حمل‌ونقل چقدر است؟

بسته به نوع دستگاه، بین ۱۵ تا ۳۰٪ از قیمت کل می‌تواند صرف این هزینه‌ها شود.

7. دستگاهی که خیلی کم کار کرده، همیشه بهتر است؟

نه لزوماً. مهم کیفیت نگهداری، سرویس‌های انجام‌شده و شرایط فنی فعلی است.